۴۱۳- محمود منشی

 محمود منشی شاعر توانای معاصر در سال 1302 ه.ش در کاشان قدم به عرصه هستی نهاد . پدرش حسینعلی منشی از شعرای صاحب شهرت بود . محمود نخست تحت تربیت پدر پرورش یافت و همراه بااین تربیت از محضر میرزا حسن ناصری دایی پدر خویش کسب فیض کرد و کم کم به رموز و فنون ادب فارسی و هنر شاعری آشنا شد و به تکمیل آن پرداخت . با درگذشت ناصری ، محمود در خدمت آیت الله حاج میرزا مجدالدئین نراقی که در ادبیات صاحب نظر بود بهره وافی برد .
محمود منشی خود می نویسد : ‌روزگاری نیز که مرحوم خالصی زاده – طاب ثراه – در شهر کاشان بسر می برد ، نزد وی به تکمیل قواعد و نحو پرداختم و از تلامیذحلقه درس تفسیرآْن شادروان به شمار می بودم .
این شاعر از سال 1323 ه.ش مقیم تهران شد اما هیچگاه رابطه خود را با زادگاهش کاشان نگسست و شاهد این سخن ، اشعار غرایی است که در باره این شهر سروده است .

پس از اقامت در تهران ، با اغتنام فرصت و آشنایی با " میراسماعیل یزدانی سبزواری " بهره معنوی و علمی بسیاری برده و از خرمن فضایل وی خوشه ها چید .
منشی با پذیرفتن عضویت هیئت تحریریه روزنامه کیهان  به جمع نویسندگان حرفه ای پیوست و این آغاز نویسندگی تا پایان عمر وی ادامه یافت و نتیجه این زحمات منثوری است که برخی از آنها انتشار یافته و بعضی دیگر به طبع نرسیده است .
محمود از سال 1347 ه.ش عضو فرهنگستان شد و تا سال 1363 ه.ش این عنوان را داشت و همچنین چند سالی چند ، استاد هنرستان موسیقی بود در ماده " ریتم شعرفارسی " تدریس می کرد و در ضمن سرپرستی مجله "‌هفت هنر " به عهده او بود .
فراهم آورنده " دفتر شعردری " غلامحسین رضا نژاد " نوشین " زبان و سخن منشی را در قصیده ، چنین بیان می کند :
" زبان منشی در بین قصیده پردازان نیم قرن اخیر نه کم نظیر ، که به حق بی نظیر است ، زیرا در ترتیب قصیده و نظم سخن ، روان تر و صاف تر از چشمه ساران بهاریست و در میان معاصران که همه آنها را به خوبی می شناسم و آثارشان را خوانده ام ، سخنوری را سراغ ندارم که در استادی و مهارت و تسلط بر کلام ، با منشی همسری و برابری کند ، چه رسد که از او سبقت گیرد"
منشی گذشته از آن که در قصیده سرایی تخصصی ماهرانه داشت در نویسندگی نیز چیره دست بود و در نثر ، کلامی استوار و فصیح داشت ، چنان که دو اثر معروفش " سلام برحسین " و " صادق آل محمد " شاده صادقی براین مدعاست .
 نوشین در باره نثر او می گوید " " در میان همه نویسندگان معاصر ، بی هیچ شایبه اغراق و مبالغه ، نثر از حیث ایجاز و اختصار و ساده نویسی از عالی ترین امتیاز برخوردار است . دلیل این امر ، حدود نیم قرن همکاری با مطبوعات کشور و کسب تجارب و تحصیل آزمونهای فنی بود که به جز آن استاد کمتر کسی بدان دست یافت .
منشی نسبت به ائمه دین علیه السلام اخلاصی فراوان داشت و در مدح و منقبت آنان قصایدی بلندو بلیغ سروده است .
وس در شعر " محمود " تخلص می کرد و در برخی از قصاید خود از آن بهره جسته است و این بدان جهت بود که پدرش حسینعلی منشی ، تخلص "منشی : را اختیار کرده بود .
وفات محمود منشی در تهران به تاریخ دی ماه سال 1364 ه.ش اتفاق افتاد و پیکرش به کاشان حمل گردید و در مقبره خانوادگی پدرش در مزار دشت افروز به خاک سپرده شد .
از آثار وی توان به 1 – سلام بر حسین 2 – صادق آل محمد 3 – دفتر شعردری (دیوان اشعار) 4 – معیارشناسی در شعر فارسی 5 – کاشان و ادبیات 6 – کتاب گمشدگان (شرح حال ) 7 – سرگذشت ( مجموعه داستان )‌8 – واژه نامه بسامدی اشعار شهید بلخی 9 – واژه نامه بسامدی دیوان منوچهر دامغانی 10 – واژه نامه بسامدی منظومه "ویس و رامین" 11 – واژه نامه گرشاسب نامه اسدی طوسی با همکاری دوتن از پژوهشگران فرهنگستان زبان 12 – واژه نامه دیوان ناصرخسرو 13 – واژه نامه اشعار ابوشکور بلخی 14 – واژه نامه همکرد در اشعار نظامی با همکاری یکی از محققان فرهنگستان 15 – ویرایش واژه نامه بسامدی رساله "معیار العقول " 16 – ویرایش واژه نامه "جودیه " 17 – ویرایش "رگ شناسی " بوعلی سینا 18 – واژه های معرب "منتهی الارب" ،‌ " صراح اللغه" ، " فرهنگ جهانگیری " و " برهان قاطع اشاره نمود .
این قصیده از او است :
بسته استغنای من ، دربند عزلت پای من / پای من شد بسته زنجیراستغنای من
بی نیازم کرده از حلق جهان ، طبع بلند / زان سبب پیجیده اندر دامن من پای من
آز را در دیده خاک اعشانده و سیمرغ وار/ جسته بر قاف قناعت ، اشیان عنقای من
شاخه کج نیستم ، تا سر فروآرم به خلق /سرو آزادم ، نیاید کژی از بالای من
مام من ازاده ام زاده است و جز آزادگی / بر پسرننهاده میراث دگر ، بابای من
دست خود را شسته ام ، ز آلایش آز و نیاز / بی نیازی ، گرد آز افشانده ، از سیمای من 
منبع :‌ کتاب برزگان کاشان تالیف افشین عاطفی
 

منبع: پورتال خبری کاشان