نقش

خانم لوراکپبل ،مسئول خرید یکی از واحد های شرکت اسپنسر است که این شرکت یک خرده فروش بزرگ انگلیسی است ،شغل او ایجاب می کند که چندین نقش ایفا نماید ، یعنی باید الگوهای رفتار مشخصی ،در رابطه با پست یا شغل خود داشته باشد. برای مثال به عنوان یک کارمند شرکت ،نقش یک کارمند را ایفا می کند او همچنین عضو گروه دفتر مرکزی ،عضو گروه تخصصی مربوط به کنترل هزینه های شرکت ومشاور کمیته ای است که به اختلافها رسیدگی می کند. در خارج از شرکت نقشهای دیگری را بر عهده دارد:خانم خانه دار ،مادر بچه ها ،عضو کلیسا و عضو حزب کارگر (در انگلستان)است،در انجمن اولیا و مربیان مدرسه دخترش عضویت دارد ،عضو کلیسای محلی وعضو تیم فوتبال زنان می باشد. بسیاری از این نقشها باهم سازگارند وبرخی هم موجب تضاد وتعارض می شوند برای مثال به تازگی ارتقای مقام یافته وباید از لندن به منچستر نقل مکان کند ،ولی شوهر ودختر او می خواهند در لندن باقی بمانند آیا این تقاضا به موجب نقش تازه ای که به او داده شده است با تقاضای دختر او (به عنوان یک مادر) سازگار است؟ بسیاری از ما (همانند این خانم کارمند)نقشهای متعددی را ایفا می کنیم وبا توجه به نقشی که ایفا میکنیم رفتارهای گوناگونی داریم. مفهوم نقش به ما کمک می کند که بتوانیم این مطلب را توجیه کنیم که چرا او روز یکشنبه به مسابقه می نشیند وچرا رفتار او با آنچه که در کمیته رسیدگی به شکایتها انجام می دهد متفاوت است (گروه هویتهای مختلف بر او تحمیل کرده وانتظارات متفاوتی از وی دارد).
اگر قرار بود هر یک از ما تنها یک نقش رابر عهده بگیریموبه صورت دائم ومنظم آن راایفا نمایم درک نقش بسیار ساده می شد .متاسفانه هر کس باید نقشهای متفاوتی را بر اعضای خود تحمیل می کنند. اگر ما می دانستیم چه نقشی در یک گروه بر عهده ما گذارده می شود رفتار فردی خودرا(در شرایط خاص)بهتر درک می کردیم.
پس از سالها تحقیق بر روی موضوع نقشی که افراد ایفا می کنند ،نتیجه های زیر بدست آمده است
الف) هر کس نقشهای متعددی را ایفا می کنند.ب) افراد با توجه به عوامل محیطی (مثل دوست،کتاب ،فیلم وتلویزیون )نقشهای متفاوتی را می آموزند.
ج) هر کس می تواند با رویارویی با شرایط یا تقاضای خاصی به سرعت تغییر موضوع دهد ونقش جدیدی را بر عهده گیرد.د) افراد معمولاً به هنگام رویارویی با شرایط مختلف نقشهای متناقض بر عهده میگیرند برای مثال بسیاری از مردم با توجه به گروه های مختلفی که در آن قرار می گیرند(همانند گروه هایی که خانم لورا کمپبل د رآن قرار می گرفت)باید نقشهای متفاوت و ضد  و نقیض برعهده بگیرند.

نوشته جواد جهانی 87